Irak’ta Asurlulardan kalma 2700 yıllık mermer kabartmalar bulundu

Tiffany Wertheimer | BBC News

Irak’ın kuzeyinde arkeologlar yaklaşık 2700 yıllık mermer kabartmalar buldu.

Musul’daki antik Maşki Kapısı’na 2016 yılında IŞİD militanlarının verdiği zararı onarma çalışmalarını sürdüren ABD ve Iraklı arkeologlardan oluşan ekip, Asurlulardan kalma muhteşem kabartmaları keşfetti.

Irak topraklarında Babil de dahil çok sayıda önemli antik kentin kalıntıları var. Ancak yıllar süren savaşlar ve çatışmalar sırasında bir çok arkeolojik alan yağmalandı ve ateş altında hasar gördü.

Bulunan sekiz mermer rölyefte ustalıkla oyulmuş savaş sahneleri, üzüm bağları ve hurma ağaçları tasvir ediliyor.

Irak Antik Eserler ve Tarih Mirası Kurumu’nun başkanı Fadıl Muhammed Hodr’un Fransiz haber ajansı AFP’ye verdiği bilgiye göre kaya kabartmaları antik Ninova kentini milattan önce 705 ile 681 yılları arasında yöneten Asur Kralı Sanherib döneminden kalma.

Maşki Kapısı Ninova’nın en büyük kapılarından ve kentin gücünü ve azametini simgeliyor.

1970’lerde restore edilen kapı 2016 yılında bölgeyi işgal eden IŞİD militanları tarafından buldozerlerle yıkılmıştı.

IŞİD, İslam öncesi dönemlerden kalan tarihi bir çok kalıntıyı putperestlik sembolü diye imha etmiş ve yağmalamıştı.

Irak Antik Eserler ve Tarih Mirası Kurumu başkanı Hodr, mermer levhaların Maşki Kapısı’nda yarı gömülü olarak bulunduğunu, toprağın üzerinde kalan kısımların yüzlerce yıl içerisinde çevre koşullarının etkisiyle silinip yok olduğunu ama toprak altında kalan kısımların korunduğunu anlattı.

Irak’ın Musul Üniversitesi ile ABD’nin Pennsylvania Üniversitesi’nden arkeologlardan oluşan ekip, Ninova’nın Maşki Kapısı’nı IŞİD yıkmadan önceki haline getirmek için çalışıyor.

Irak’ta toplam 10 binden fazla arkeolojik alan var.

Komşusu Suriye de önemli arkeolojik hazinelere ev sahipliği yapıyor. Bunlar arasında IŞİD tarafından 2015 yılında imha edilen antik Palmira kentindeki büyük Bel Tapınağı da var.

Ancak Irak’taki arkeolojik eserleri tahrip eden sadece IŞİD militanları, kaçakçı ve yağmacılar olmadı. ABD ve müttefiklerinin askerleri de 2003 yılında Irak’ın işgal edildiği dönemde askeri kamp kurdukları Babil antik kentindeki kalıntılara zarar verdiler.

2009 yılında BM kültür ve tarih kuruluşu UNESCO tarafından hazırlanan bir rapor, ABD ve müttefik askeri birlikleri ve paralı askerlerin, Babil antik şehrine, “kazmak, yıkmak, yontmak ve düzlemek suretiyle büyük zarar verdiğini” tespit etmişti.