Irak’ta Mukteda es-Sadr ‘Siyasetten tamamen çekildim’ dedi, destekçileri Başkanlık Sarayı’nı bastı

Güncelleme 4 saat önce

Irak’ın etkili siyasetçilerinden Şii din adamı Mukteda es-Sadr, siyaseti tamamen bırakmaya karar verdiğini duyurdu. 

Es-Sadr’ın Pazartesi günü Twitter hesabından yaptığı açıklama, ülkede iç siyasetin çalkantılı olduğu ve destekçilerinin Meclis’in dağılması için oturma eylemi yaptığı dönemde geldi. Temmuz ayı sonundan bu yana oturma eylemi yapan Sadr destekçileri, açıklamayla birlikte hareketlenerek güvenlik bariyerlerini aştı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na girdi.

Güvenlik güçleriyle çatışmalarda birçok kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. Ancak kesin sayı henüz bilinmiyor.

Irak polisi, es-Sadr’ın destekçilerine “Iraklılarının kanının dökülmemesi için derhal Yeşil Bölge’den çekilme” çağrısı yaptı.

Ülkede siyasi gerilimi artıracak bu açıklamayla birlikte es-Sadr, Irak genelinde tüm siyasi bürolarını da kapatacağını duyurdu.

Daha önce de defalarca siyasetten çekileceğini açıklayan ve kararından dönen es-Sadr, bu açıklamada “Son çekilme” ifadesini kullandı.

Açıklamanın devamında es-Sadr, destekçilerine “Bundan sonra Sadrist harekete ait sloganların ve bayrakların kullanılması yasaklanmıştır. Es-Sadr destekçileri bundan sonra medya ve sosyal medyada da aktif olmayacaktır” uyarısında bulundu.

Ancak son 20 yıldır Irak politikasının en etkili isimlerinden olan es-Sadr’ın bugüne kadar yaklaşık 10 kere istifa etmiş ve ardından siyasete geri dönmüş olması, bazı uzmanlar tarafından “Bir süre sonra geri gelecektir” yorumlarına yol açtı.

2019’da hayat pahalılığı, temel ihtiyaçlara erişim zorluğu ve yolsuzluklara son verilmemesi gerekçesiyle çok geniş çaplı kitlesel gösteriler başlamış; başbakan istifa etmişti. Ardından kurulan hükümetler, yapılan seçimler de ülkede istikrarı sağlamaya yardımcı olmadı.

Irak’ta son olarak geçen yıl Ekim ayında yapılan ve katılma oranının çok düşük kaldığı seçimde es-Sadr’ın desteklediği “Anavatanı Koruma” bloğu parlamentoda çoğunluğu kazansa da tek başına hükümeti kuracak sandalye sayısına ulaşamadı. Meclisteki bloklar uzlaşamayınca yeni hükümet bir türlü kurulamadı. 

Haziran ayında es-Sadr, “geniş katılımlı hükümet” müzakereleri sonuçsuz kaldığında, Parlamento’da desteklediği blok için “istifa” çağrısı yaptı. Bu çağrıya uyan milletvekilleri istifa ettiğinde ise parlamento çoğunluğu es-Sadr’ın en büyük rakibi olan İşbirliği Çerçevesi bloğuna geçti.

Bu blok, İran destekli milis güçlerinin de bir dönem komutanlığını yapmış olan Hadi el Amiri’nin lideri olduğu Fetih İttifakı, yine İran’a yakınlığıyla bilinen eski başbakanlardan Nuri el-Maliki’nin Kanun Devleti İttifakı’nı da barındıran Şii siyasi partilerin öncülüğünde kurulmuştu.

Es-Sadr da Şii kimliğini öne çıkarmakla birlikte daha milliyetçi ve İran ve ABD başta olmak üzere yabancı ülkelerin etkisine karşı bir politika izliyor. ABD’nin 2003’te başlayan Irak işgalinde o dönem ABD ordularına karşı savaşan silahlı güçlerin de başında olan es-Sadr’ın babası ve kayınpederi de işgalle birlikte devrilen Saddam Hüseyin devrinde idam edilmişti.

Es-Sadr’ın milletvekilleri istifa ettiğinde parlamentoda çoğunluk durumuna gelen İşbirliği Çerçevesi bloğu milletvekilleri, Temmuz ayında yeni bir başbakan seçmeye çalışınca es-Sadr’ın destekçileri parlamentonun dağılması ve yeniden seçimlere gidilmesi için oturma eylemine başlamıştı. 

Es-Sadr, bugün siyasetten “son kez çekileceğini” duyurduğu açıklamasında siyasi rakiplerini “kendisinin reform çağrılarını dinlememekle” suçladı.

Salı günü Irak’ın Yüksek Federal Mahkemesi, Meclis’in feshedilip edilmemesi kararını vermek üzere toplanacak.